طرح تحقیقاتی با عنوان سنجش اعتبار و پايائي پرسشنامه نيمه كمي بسامد خوراک مبتني بر غذاهاي مخلوط (Dish-based)براي ارزيابي دريافت انرژي و مواد مغذي در افراد 9 تا 65 ساله شهر تهران
چكيده سابقه و هدف: آگاهی از چگونگی دریافت مواد غذایی، ریزمغذی ها و تنوع غذایی در گروه های مختلف سنی جنسی در کشور از اصلی ترین اهداف برنامه ملی مراقبت غذا و تغذیه محسوب می شود. بدین منظور یک پرسشنامه نیمه کمی بسامد خوراك مبتنی بر غذاهای مخلوط (Dish-based) با هدف ارزيابي دریافت انرژی، درشت و ریز مغذی ها، گروه های غذایی در افراد 9 تا 65 ساله شهر تهران طراحی و اعتبارسنجی شد
مجریان: دکتر مریم امینی - دکتر تیرنگ نیستانی
در اين مطالعه تشخيصي (Diagnostic Study)،284 فرد داوطلب تندرست 9 تا 65 ساله (138مرد) ساكن شهر تهران، كه غيرسيگاري بودند و مكملهاي ويتامين مصرف نمي كردند، وارد مطالعه شدند. ارزيابي مصرف مواد غذایی توسط يك پرسشنامه بسامد خوراك نيمه كمي حاوي142 قلم ماده غذایی و غذای مخلوط به روش مصاحبه انجام گرفت. پرسشنامه نامبرده يك بار در فصل سرد (زمستان1394) و يك بار در فصل گرم (تابستان 1395) تكميل شد. به عنوان روش مرجع، از هر فرد شرکت کننده در هر ماه یکيادآمد24 ساعته خوراك و در مجموع، 6 يادآمد خوراك گرفته شد. روايي ملاكي، از طريق محاسبه ضريب همبستگيپيرسون یا اسپیرمن بين مقدار برآورد شده انرژی، درشت و ریزمغذی ها، گروه های غذایی و تنوع غذایی برآورد شده با روشپرسشنامه بسامد خوراک و روش يادآمد 24 ساعته و نيز غلظتپلاسمايي رتینول و بتاکاروتن به عنوان نشانگرهاي زيستي، تعيين شد. تكرارپذيري پرسشنامه نیز از طريق محاسبه ضريب همبستگي پيرسون یا اسپیرمنانرژی، درشت و ریزمغذی ها، گروه های غذایی و تنوع غذایی در دو نوبت بسامد تعيين گرديد.
يافته ها:در موردتكرار پذيري پرسشنامه بسامد، میانگین ضریب همبستگي براي انرژی و مواد مغذی 5/0 و برایگروه های غذایی 41/0بود. میانگینضریب همبستگي بین میانگین دو پرسشنامه بسامد و میانگین یادآمدها برای انرژي و مواد مغذي 32/0 و برای گروه های غذایی 33/0 به دست آمد. میانگینضریب همبستگي بین میانگین دو پرسشنامه بسامد و رتینول و بتاکاروتن پلاسما به ترتیب 26/0 (0001/0 P<) و 16/0 (04/0P=) به دست آمد. میانگین درصد افرادی که در چارک های مشابه یا مجاور دریافت انرژی و مواد مغذی قرار گرفته بودند 75% و آنها که در چارک دور قرار گرفته بودند 5% بود.