نخستین کنگره بین المللی و سیزدهمین کنگره ملی تغذیه در ایران با موضوع " علوم تغذیه "چشم انداز های نوین، نقش های تازه 9 تا 12 آذرماه امسال توسط دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، انستیتو تحقیقات تغذیه ای و صنایع غذایی کشور، انجمن تغذیه ایران و با حمایت اتحادیه بین المللی علوم تغذیه( IUNS)و با حضور بیش از 3 هزار و 300 نفر از اندیشمندان، متخصصان و دانشجویان علوم تغذیه و رشته های مرتبط علوم پزشکی و غیر پزشکی در محل پژوهشگاه نیروی تهران برگزار شد.

رئیس کنگره جناب آقای دکتر علی اصغر پیوندی، دبیر علمی جناب آقای دکتر مجید حاجی فرجی و دبیر اجرایی آن جناب آقای دکتر جلال الدین میرزای رزاز بودند که از ماه ها پیش مقدمات برگزاری این کنگره عظیم را فراهم نموند.

در مراسم افتتاحیه این همایش چهار روزه دکتر مجید حاجی فرجی رئیس انستیتو و دانشکده علوم تحقیقات تغذیه ای و صنایع غذایی کشور گفت: سطح دانش و پژوهش تغذیه در ایران از یک سو و ظرفیت برنامه ریزی و برپایی هایش علمی از سوی دیگر پس از نیم قرن که از راه اندازی این رشته در کشور می گذرد امکان میزبانی نخستین کنگره بین المللی تغذیه را همزمان با سیزدهمین کنگره تغذیه ایران فراهم ساخته است .

دبیر علمی نخستین کنگره بین المللی و سیزدهمین کنگره تغذیه خاطرنشان ساخت: امروز شاهد به بازنشستن این تلاش ملی با کیفیت علمی را که از یک همایش بین المللی انتظار می رفت، شاهدیم کنگره ای که در آن بیش از 3000 نفر از متخصصان، محققان و دانشجویان رشته های مرتبط با تغذیه، غذا و سلامت از ایران بار دیگر پس از دو سال و این بار در کنار متخصصان برجسته از کشورهای دیگر برای تبادل نظر علمی، نشر یافته های پژوهشی، جست وجوی راهکارهای تعاملی برای تحقیقات آتی و نیز مشارکت در فرآیند ترجمان دانشی برای بهبود سیاستگذاری و اجرا در تغذیه به مدت 4 روز گرد هم آمدند وی ادامه داد:

نکته اساسی که به نظر می رسد با این است که ما به ضررورت پژوهش های کاربردی و جامعه نگر بسیار نیاز داریم، چرا که بحث امنیت غذایی برای ما بسیار مهم است و نیاز است که با سلامت تغذیه ای که ایجاد می کنیم، پایداری توسعه را در کشور حفظ کنیم.

دکتر علی اصغر پیوندی، رئیس این کنگره و رئیس دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی نیز گفت: خداوند را شاکرم که توفیق میزبانی این گروهای بزرگ نخبگان تغذیه در کشور را برای سومین بار به دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی اعطا کرد.

وی ادامه داد: برگزاری همایش های علمی فرایندی با صرف منابع فراوان ملی و سازمانی است که تنها در صورتی به سرمایه گذاری و فرصت منجر می شود که از پیش هدف از طراحی و برپایی آن ها حداقل بر برگزاری کنندگان روشن باشد. رئیس نخستین کنگره بین المللی و سیزدهمین کنگره تغذیه یاد آور شد: تغذیه درست فرایندی است که در تمامی حوزه های علوم پزشکی جریان دارد. بنابراین لازم است تعامل درست با سایر شاخه های علوم پزشکی برقرار شود و کنگره های علمی محل مناسبی برای برقراری این ارتباطات است. دوم اینکه تغذیه یکی از مهم ترین نقاط اتصال علوم پزشکی باسایر علوم است تعبیر درست تر تغذیه همان قدر که رشته ای متعلق به علوم پزشکی است به بسیاری از علوم غیر پزشکی نیز تعلق دارد. لذا انتظارمی رود، کمیت و چگونگی این ارتباط در پژوهش ها در زمان برپایی کنگره ها بازتاب داشته باشد. سوم اینکه لازم است، دانشجویان و دانش آموختگان جوان رشته تغذیه بتوانند، به خوبی برای عبور از دوره علمی و دوره ی دوره حرفه ای آماده شوند این موضوع یک از مهم ترین موضوعاتی است که صاحبنظران رشته های علمی به آنها می پردازند. و در نهایت برقراری ارتباط بیشتر و بهتر با دانشمندان و تحقیقات و روش شناسی مطالعات تغذیه ای در خارج از کشور است که حداقل ما تلاش داشته ایم به آن برای نخستین بار در مقیاس گسترده تر در این کنگره جامع عمل بپوشانیم .

همچنین در این مراسم آقای دکتر رسول دیناروند، رئیس سازمان غذا و دارو گفت: اینکه هر روزه پیرامون سونامی سرطان بسیار سخن گفته می شود اقدام درستی به نظر نمی­رسد و آمارهایی که در دست داریم، نشان دهنده این امر نیست؛ اما افزایش سرطان غیر قابل کتمان است.

وی با اشاره به اینکه چاره اصلی پیشگیری از بروز سرطان است افزود: برای پیشگیری دو توصیه اصلی وجود دارد نخست اصلاح شیوه زندگی و دوم اصلاح تغذیه است که بحث سلامت محوری در غذا و تغذیه از موضوعات این کنگره است.

دیناروند با بیان اینکه اولویت های امروز ما با آنچه در 20سال پیش اولویت نخست بوده است، متفاوت است خاطرنشان ساخت : 20 سال قبل اولویت ما کمبود کالری دریافتی بخشی از مردم بود. سوء تغذیه برای ما این بود که بسیاری از مردم غذای مناسب دریافت نمی کنند این در حالیست که امروزه 50 درصد جمعیت یا افزایش وزن داشته یا به چاقی مبتلا هستند که این امر ناشی از دریافت میزان کالری بیشتر از میزان لازم بدن است وی ادامه داد: ضروری است تا صدا و سیما به جای اینکه پزشکان را دعوت کند تا درباره بیماری ها و روش های درمان صبحت کنند، باید در 90درصد موارد متخصصان تغذیه را دعوت کنند تا صرفا" درباره اصلاح تغذیه مردم صحبت کنند

رسول دیناروند، رئیس سازمان غذا و دارو گفت: اینکه هر روزه پیرامون سونامی سرطان بسیار سخن گفته می شود اقدام درستی به نظر نمی رسد و آمارهایی که در دست داریم، نشان دهنده این امر نیت؛ اما افزایش سرطان غیر قابل کتمان است.

وی با اشاره به اینکه چاره اصلی پیشگیری از بروز سرطان است افزود: برای پیشگیری دو توصیه اصلی وجود دارد نخست اصلاح شیوه زندگی و دوم اصلاح تغذیه است که بحث سلامت محوری در غذا و تغذیه از موضوعات این کنگره است.

در ادامه این مراسم از آقایان دکتر پیوندی، دکتر حاجی فرجی ، دکتر دیناروند، دکتر سیاسی و پروفسور بایسلر برای رونمایی از هرم غذایی ایران دعوت شد، در ابتدا دکتر حاجی فرجی توضیحاتی را درباره هرم غذایی ارایه کرد و گفت : مردم با این هرم نا آشنا نیستند سال ها پیش این هرم توسط انجمن تغذیه ایران سومین و کاری که ما انجام دادیم این بود که با تکیه بر سبد غذایی براساس داده های بررسی مصرف در دو سال پیش توسط وزارت بهداشت، دفتر بهبود تغذیه، دانشکده بهداشت و دانشکده تغذیه و رژیم درمانی دانشگاه تهران برآورد و اصلاح شد و امروز این هرم برای تاکید بر سبد غذایی ایرانی رونمایی می شود در ادامه با حضور خبرنگاران و استادان رشته تغذیه از هرم غذائی ایرانی رونمایی شد. در طی چهار روز برپایی کنگره محورهایی از قبیل تغذیه در دوران زندگی، ظرفیت سازی در صنعت غذا و تغذیه، امنیت غذا و تغذیه، تغذیه بالینی و رژیم درمانی، پیشرفت های حوزه علوم و سیاست گذاری غذای و تغذیه، علوم، صنایع غذایی، ژنومیکس تغذیه ای مطرح شد.

در مراسم اختتامیه این کنگره که در بعدازظهر چهارمین روز برگزار گردید نیز دکتر علی اکبر سیاری، معاون بهداشت وزارت بهداشت حضور پیدا کردند و طی سخنانی گفت: 78 درصد مردم کشور تغذیه نامناسب دارند که عمده مشکلات تغذیه ای آنان مربوط به مصرف زیاد نمک، شکر و روغن و استفاده ناکافی از میوه و سبزیجات است. وی ادامه داد: سالانه 36 میلیون مرگ در دنیا بر اثر ابتلا به بیماری های قلبی­- عروقی، سرطان­ها، دیابت و بیماری­های تنفسی رخ می­دهد که سهم ایران از این آمار سالیانه 83 هزار نفر است.

به گفته دکتر سیاری از میان 4 عامل خطرساز، تغذیه نامناسب کم­تحرکی، مصرف سیگار و الکل، مشخص شده تغذیه نامناسب در ابتلا به بیماری های فوق بزرگ ترین سهم را دارا است.

وی با اشاره به اینکه این وزارت با هدف اصلاح تغذیه مردم، تفاهم نامه­ای را با وزارت آموزش و پرورش امضا رسانده است، خاطرنشان ساخت: آموزش تغذیه صحیح در مدارس 12 میلیون دانش آموز، نقش موثری در کاهش بیماری ها داشته که علاوه بر ارتقای سلامت مردم از بار هزینه های دولت نیز خواهد کاست.

در مراسم اختتامیه این کنگره برای اولین بار مراسم تقدیر از پیشکسوتان علوم تغذیه با شکوه ویژه ای برگزار گردید و طی آن چهار نفر از بزرگان این رشته آقایان دکتر مسعود کیمیاگر، دکتر سلطانعلی محبوب، دکتر فریدون سیاسی، دکتر ابوالقاسم جزایری که عمر با برکت خویش را صرف اعتلای این رشته نموده­اند، در میان شور و اشتیاق هزاران نفر از شرکت کنندگان که تا آخرین ساعات برگزاری حضور داشتند و نیز مهمانان خارجی به صورت خاص مورد قدردانی قرار گرفت.

در کنگره امسال به پاس خدمات صادقانه آقای دکتر حسین قاسمی در حوزه علوم تغذیه به ابتکار دست اندرکاران کنگره برای اولین بار جایزه ای به نام ایشان طراحی گردید و پس از تدوین شاخص های اهدای این جایزه، جایزه دکتر حسین قاسمی به سه نفر از محققان برتر، سرکار خانم دکتر نسرین امیدوار و جناب آقای دکتر تیرنگ رضا نیستانی و آقای دکتر احمد اسماعیل زاده از اصفهان اهداء گردید.

و در انتها نیز با اهداء جوایزی به فعالان حوزه تغذیه از دکتر سید ضیاءالدین مظهری، دکتر ربابه شیخ الاسلام، دکتر شهریار اقتصادی و دکتر سید علی کشاورز از آنها تقدیر و تشکر شد.

در طی چهار روز برپایی این کنگره متخصصان، صاحبنظران و دانشجویان رشته تغذیه در جلسات مختلف سخنرانی های کلیدی،‌ جامع، آزاد، ارایه پوستر، میزگردها و کارگاه ها به تبادل نظر پرداختند. شرکت کنندگان در پایان قطعنامه ای را به عنوان محورهای اصلی مورد توافق نظر در حوزه های مختلف سیاستگذاری، برنامه ریزی و اجرا، رژیم درمانی، آموزش و پژوهش برای پیگیری های بعدی تصویب گردد و اعلام کردند، برنامه عملیاتی قطعنامه در یک فرآیند شش ماهه توسط انجمن تغذیه ایران و از طریق کارگروه های تخصصی تدوین خواهد شد.

از مهم­ترین بخش های حوزه سیاستگذاری، برنامه و اجرای این قطعنامه می توان به پیگیری تصویب سند ملی تغذیه و امنیت غذایی کشور و استقرار سند به ویژه در سطح استان ها و نیز برقراری ارتباط فعال و موثر با سایر رشته های علوم پزشکی و               غیر پزشکی در راستای تامین امنیت غذا و تغذیه در کشور اشاره کرد.

تدوین و اجرای برنامه­های مداخله­ای برای بهینه سازی الگوی تغذیه­ای در کشور با تاکید برکاهش مصرف قند، نمک و                  چربی­های مضر و نیز بهبود تولید و عرضه مواد غذایی پر مصرف مانند نان، پی­گیری اعمال ماده 37 قانون درخصوص منع تبلیغات مواد غذایی زیان آور از عمده بندهای این قطعنامه در حوزه سیاستگذاری برنامه­ریزی و اجرا است.

پی گیری اعمال پوشش بیمه­ای خدمات مشاوره تغذیه­ای در سطوح سرپایی و بستری و تعیین استانداردها و پی گیری امور قانونی مربوط به کارگیری تجهیزات مورد استفاده در خدمات بالینی تغذیه از عمده محورهای این قطعنامه در حوزه رژیم درمانی بود.

در این قطعنامه همچنین بر برنامه­ریزی برای ظرفیت سازی مستمر دانش­آموختگان و دانشجویان رشته تغذیه و برنامه­ریزی در جهت وارد ساختن مفهوم کارآفرینی در دوره­های مختلف آموزش رشته تغذیه تاکید شده­است.

قطعنامه مذکور همچنین با تاکید بر ضرورت ایجاد قطب هدایت و ساماندهی پژوهش های تغذیه ای به تلاش در جهت طراحی و انجام پژوهش های بین­المللی و چند مرکزی در حوزه های مختلف تغذیه اشاره داشته، خواستار استمرار برگزاری کنگره­های تغذیه در ایران تا صورت بین­المللی است.